Ο οποίος πρόσφατα μίλησε σε εκδήλωση του γυμνασίου Κυπαρισσίας, το σχολείο που φοίτησε και αυτός, σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα.
Μιλώντας στην «Ε» αναφέρεται στους κινδύνους που κρύβονται στο Διαδίκτυο, επισημαίνει ποια είναι αυτά τα σημάδια που θα πρέπει να ανησυχήσουν τους γονείς, αλλά και πώς μπορούμε να θωρακιστούμε. Ενώ επισημαίνει το σοκαριστικό ότι «Η σεξουαλική παρενόχληση, η πιο σκληρή μορφή παρενόχλησης, θυματοποιεί σε ποσοστό 25% τα κορίτσια στην χώρα μας».
Καταρχάς ως υπεύθυνος της γραμμής βοήθειας Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, πείτε μας λίγα λόγια για αυτό και ποιος είναι ο στόχος του;
Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου ξεκίνησε την λειτουργία του τον Ιούλιο του 2016 υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ITE). Είναι επίσημος εκπρόσωπος στην Ελλάδα των Πανευρωπαϊκών Οργανισμών INSAFE /INHOPE που χαράσσουν την ευρωπαϊκή στρατηγική για ένα ασφαλές και ποιοτικό Διαδίκτυο.
Μέσω της συμβουλευτικής γραμμής Βοήθειας Ηelp-line (διαθέσιμη τηλεφωνικά στο 210-6007686 και μέσω του ιστοχώρου www.help-line.gr, εξειδικευμένοι ψυχολόγοι παρέχουν υποστήριξη και συμβουλές για θέματα που σχετίζονται με την υπερβολική ενασχόληση στο Διαδίκτυο, τον διαδικτυακό εκφοβισμό, την έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο και άλλους προβληματισμούς σχετικά με τη χρήση του Διαδικτύου, του κινητού τηλεφώνου και των διαδικτυακών παιχνιδιών.
Πόσο θωρακισμένοι είμαστε σήμερα -και ειδικά τα παιδιά – σε αυτό τον απέραντο κόσμο του Διαδικτύου που συνήθως είναι και απρόσωπος;
Η διαδικτυακή ταραξία και μόνιμη διάσπαση από την χρήση του κινητού στερεί από τους ανθρώπους την ηρεμία και την σιωπή που χρειάζεται για να δημιουργηθεί η σκέψη να δημιουργηθούν τα ερωτήματα προς τον ίδιο μας τον εαυτό ώστε να δομήσουμε το «γνώθι σ’ αυτόν». Ο έντονος ατομικισμός που καλλιεργείται, η καταναγκαστική πολλές φορές ψευδαίσθηση της «ελεύθερης» έκφρασης οδηγεί τους ανθρώπους συχνά στην εργασιακή εξουθένωση και την κατάθλιψη.
Τα παιδιά ανήμπορα να αντιδράσουν καθοδηγούνται σε έναν κόσμο που τα πάντα ρυθμίζονται από τα big data. Τα δεδομένα καθορίζουν την συμπεριφορά τους, τις προτιμήσεις και όλα τους τα θέλω. Ουσιαστικά στερούνται κάθε δικαίωμα επιλογής.
Ποιοι είναι οι σοβαρότεροι κίνδυνοι που κρύβονται στο Διαδίκτυο για τα παιδιά;
Η σεξουαλική παρενόχληση, η πιο σκληρή μορφή παρενόχλησης, θυματοποιεί σε ποσοστό 25% τα κορίτσια στην χώρα μας. Εν δυνάμει κάθε κορίτσι που βρίσκεται στα κοινωνικά δίκτυα κάποια στιγμή της ζωής του θα πέσει θύμα.
Δυστυχώς η Τεχνητή Νοημοσύνη με την τεχνολογία deep Fake κάνει τα πράγματα πολύ πιο επικίνδυνα για το συγκεκριμένο θέμα. Το πρόσωπο μόνο μιας κοπέλας, ή η φωνή της μπορεί να είναι αρκετά για να δημιουργηθούν σκηνές ψεύτικου ακατάλληλου περιεχομένου.
Η εξάρτηση από τα games είναι πλέον ως διαταραχή στον ΠΟΥ και πάντα κρύβει σοβαρούς κινδύνους για την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών. Τέλος, η βία στο Διαδίκτυο, που φτάνει σε πρόσφατη έρευνα σε ποσοστό 37% αποτελεί πάντα έναν κίνδυνο με σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις.
Πρόσφατα μιλήσατε στην Κυπαρισσία σε ημερίδα με θέμα «κοινωνική ζωή και Διαδίκτυο» για το ρόλο των εκπαιδευτικών και των γονέων, ποιος είναι αυτός ο ρόλος;
Η ομιλία μου στην πόλη που γεννήθηκα και μεγάλωσα πάντα είναι μια ιδιαίτερη στιγμή γιατί βρίσκομαι με ανθρώπους που έχω συνδεθεί στα σχολικά μου χρόνια, που όπως είπα και στους μαθητές της τρίτης γυμνασίου της πόλης, καθόρισαν και καθορίζουν την ενήλικη ζωή μας.
Αυτό το ανέφερα στους μαθητές για να αντιληφθούν ότι οφείλουν να ζήσουν στον πραγματικό κόσμο τα χρόνια της εφηβείας τους, να κάνουν φιλίες, να αγαπήσουν τον τόπο τους, να χαρούν την φύση γιατί όπως λέει και ο μεγάλος μας ποιητής Κ.Π. Καβάφης «Η πόλις θα σε ακολουθεί» και ειλικρινά προκαλεί φόβο ό,τι η διαρκής διάσπαση των παιδιών στο κινητό μπορεί να τους στερήσει τις στιγμές αυτές.
Ο ρόλος των γονιών και των εκπαιδευτικών είναι να οδηγήσουν τα παιδιά στον πραγματικό κόσμο και να βοηθήσουν τα παιδιά να αποκτήσουν την δίκη τους ιδιοσυγκρασία και προσωπικότητα μακριά από την μαζικοποίηση του Διαδικτύου.
Η επικαιρότητα το τελευταίο διάστημα έχει συχνά περιστατικά βίας μεταξύ ανηλίκων, που φαίνεται να υπάρχει μεγάλη αύξησή τους. Ευθύνεται για αυτό και το Διαδίκτυο και σε ποιο βαθμό;
Η βία στο Διαδίκτυο, η μισαλλοδοξία, ο ρατσισμός, φτάνει σε πρόσφατη έρευνα σε ποσοστό 37%. Τα παιδιά είναι δεδομένο ότι στο Διαδίκτυο εξοικειώνονται με την βία και μπορεί να αποκτήσουν μερικές φορές και σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες επιθετικότητα. Δεν είναι δυστυχώς λίγες οι φορές που σκηνές βίας από μαθητές αναπαράγονται στο Διαδίκτυο δημιουργώντας μεγαλύτερα προβλήματα.
Όμως θα πρέπει να θυμόμαστε αυτό που έλεγε ο Αριστοτέλης ότι το κοινωνικό περιβάλλον διαμορφώνει και τον χαρακτήρα των παιδιών και εδώ το Διαδίκτυο ως μεγεθυντικός φακός μιας βίαιης κοινωνίας δεν κάνει τίποτα άλλο από το να αναπαράγει πολλαπλασιαστικά την βία.
Ποια είναι τα «σημάδια» εκείνα που θα πρέπει να ανησυχήσουν τους γονείς, όταν κάτι δεν πάει καλά;
Όταν τα παιδιά παραμελούν τις δραστηριότητες προς χάρη του Διαδικτύου, ή απομονώνονται, ή χάνουν φίλους, ή όταν γίνονται πιο απόμακρα και πιο επιθετικά, τότε οι γονείς πρέπει να διερευνήσουν τους λόγους της αλλαγής συμπεριφοράς των παιδιών τους.
Τα σημάδια είναι εμφανή, ξεκάθαρα, αρκεί οι γονείς να είναι έτοιμοι να τα αναγνωρίσουν.
Ποιες πρακτικές είναι αυτές που πρέπει να ακολουθούνται ώστε να έχουμε ένα ασφαλές Διαδίκτυο;
Η χρήση των κινητών και των κοινωνικών δικτύων για τα παιδιά του δημοτικού θα πρέπει να είναι αποτρεπτική. Δυστυχώς στην χώρα μας σε ένα ποσοστό πάνω από 75% τα παιδιά έχουν προφίλ στα κοινωνικά δίκτυα.
Η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει γιατί τα παιδιά χάνουν την παιδικότητα και την αθωότητά τους, δεν μπορούν να διαχειριστούν τον διαδικτυακό κόσμο των ενηλίκων και πολύ εύκολα πέφτουν θύματα κακόβουλων ανθρώπων.
Στις μεγαλύτερες ηλικίες θα πρέπει να εξηγήσουμε τον τρόπο που λειτουργούν οι εταιρείες στο Διαδίκτυο, να έχουμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας και να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά να σέβονται τον εαυτό τους και τους άλλους και να καταγγέλλουν οτιδήποτε τους κάνει να νιώθουν άσχημα στο Διαδίκτυο.
Ο ποιοτικός ύπνος, οι δραστηριότητες στον πραγματικό κόσμο όπως ο αθλητισμός και οι τέχνες και η σύνδεση με την φύση αποτελούν προστατευτικούς παράγοντες για λελογισμένη χρήση του Διαδικτύου.
Η απόκτηση του γνώθι σ’ αυτόν των παιδιών μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα κοινωνικών δεξιοτήτων και αξιών θα μπορέσει να τους δώσει την δυνατότητα να διαχειρίζονται τις δύσκολες καταστάσεις στο Διαδίκτυο.
Τέλος, η εκπαίδευση των παιδιών για συστηματική αποχή από την τεχνολογία θα τους δώσει τον χώρο και τον χρόνο να σκεφτούν, να φανταστούν, να θέσουν ερωτήματα αυτογνωσίας στον εαυτό τους, να γίνουν καλύτεροι και πιο δίκαιοι άνθρωποι.
